Na Garbarach mało kto chce mieszkać, bo trudno zapewnić sobie i swojej rodzinie komfort życia na zakurzonej, zaniedbanej i pozbawionej zieleni ulicy, która jest wyłącznie arterią przelotową. Niewielu chce także prowadzić tu biznes. Jest kilka restauracji, można nawet dorobić klucz do drzwi, ale wiele z punktów handlowych to sklepy z alkoholem i pstrokate lombardy. Rada Osiedla Stare Miasto rozpoczyna debatę dotyczącą przyszłości tego ważnego traktu przecinającego centrum z północy na południe.
Dyskusja jest szczególnie ważna w kontekście dużych inwestycji infrastrukturalnych nad którymi prace podjęły miejskie jednostki i kilku problemów, nad których rozwiązaniem pracują radni, lokalne stowarzyszenia i grupy mieszkańców.
Żeby dyskutować o rewitalizacji tej przestrzeni potrzebne jest zrozumienie jej specyfiki, zarówno historycznej, a tu pretekstem może być niedawne znakomite wydanie Kroniki Miasta Poznania poświęcone temu fyrtlowi i współczesnej urbanistycznej.
Pozytywne zmiany na zaniedbanych od lat Garbarach można stopniowo przeprowadzać, zwłaszcza, że w perspektywie kilku lat rozpoczną się tu ważne – duże inwestycje mające wpływ na spory obszar Starego Miasta – m.in., rewitalizacja Starej Rzeźni, budowa trzeciego toru kolei aglomeracyjnej wraz z dokończeniem I ramy czy doprowadzenie tramwaju z Naramowic – mówi radny Tomasz Dworek – Członek Zarządu Osiedla Stare Miasto.
W opinii urbanistów trudno rozmawiać o rewitalizacji bez zdefiniowania czynników miastotwórczych i tych mających degradacyjny wpływ na przestrzeń i relacje społeczne.
Kwerendy obecnej sytuacji przestrzenno – społecznej po uchwale Rady Osiedla podjęło się Biuro Koordynacji i Rewitalizacji Projektów Urzędu Miasta Poznania. Zbierane są zarówno analizy, dokumenty i opracowania dotyczącego garbarskich fyrtli, zarówno te dotyczący planów inwestycyjnych jak i archiwalne pokazujące spuściznę historyczną tego ważnego traktu.
Dziś Garbary nie są spójne przestrzennie, trakt możemy podzielić na trzy części. Pierwszą od linii kolejowej i Cytadeli na północy do skrzyżowania z ulicą Estkowskiego, druga do Placu Bernardyńskiego i trzecia część, do skrzyżowania z ulicą Królowej Jadwigi. Fragmenty te o swoistej specyfice nie tworzą spójnej całości, ale ich społeczne i urbanistyczne funkcjonowanie związane jest z przestrzennym i komunikacyjnym założeniem całej arterii.
Najbardziej wartościowy z punktu widzenia rewitalizacyjnego, gospodarczego i turystycznego jest odcinek między Małymi Garbarami a placem Bernardyńskim, gdzie jest ogromny potencjał na zmiany i warto to wykorzystać – przypomina Andrzej Rataj Radny Miasta Poznania i Przewodniczący Rady Osiedla Stare Miasto.
Należy też pamiętać, że historyczne centrum w latach 70 przecięte zostało dwupasmową ulicą Estkowskiego – Małymi Garbarami – Wolnicą i Solną. Uspokojenie ruchu na tym trakcie, a także przesunięcie tranzytu na północ, dzięki domknięciu pierwszej ramy komunikacyjnej, pozwoliłoby na stworzenie nowej przestrzeni mieszkaniowej i na poprawę jakości oferty turystycznej Poznania. To otwarcie na turystów Wzgórza Wojciecha, z zabytkowymi świątyniami i cmentarzem Zasłużonych Wielkopolan.
Garbary zwieńczone są wyjątkową Cytadelą z wielkim potencjałem do wykorzystania, terenami rekreacyjnymi, rezerwatem przyrody i dziedzictwem historycznym związanym z fortami i militariami.
Uspokojenie tej części miasta to także powrót dla historycznego traktu królewskiego ze Starego Rynku przez Chwaliszewo na Ostrów Tumski. Dziś wycieczka z zamku królewskiego do najstarszej w Polsce katedry napotyka kłopoty związane z przedostaniem się przez zakorkowane Garbary i dalej Estkowskiego przy Moście Chrobrego. To także przedłużenie turystycznej trasy dalej na Śródkę i Maltę.
Kolejnym wyjątkowym miejscem przy Garbarach jest skwer po klasztorze dominikanów u zbiegu z Małymi Garbarami dzisiaj opuszczony i niewykorzystany, nad którym od wielu lat z troską pochylają się staromiejscy radni prowadząc starania o rewaloryzację miejsca i przywrócenie pamięci o średniowiecznej Osadzie Świętego Gotarda.
O tym jak Garbary powinny wyglądać w przyszłości, tej bliskiej jak i dalszej w kontekście planowanych inwestycji powinna rozpocząć się wielopłaszczyznowa dyskusja, a podstawą dla niej będą materiały przygotowane przez Biuro Koordynacji i Rewitalizacji Projektów UMP.
Być może dobrym rozwiązaniem będzie tu powołanie podobnego rozwiązania jak Koalicja Święty Marcin, z bagażem doświadczeń wynikających z realizacji projektu rewitalizacji centrum miasta – podkreśla radny Tomasz Dworek
Ważne punkty:
(1) dworzec Garbary – dokończenie pierwszej ramy komunikacyjnej, centrum przesiadkowego (3 i 4 tor kolei aglomeracyjnej) i budowa tramwaju z Naramowic, ale także zapewnienie komunikacji z nowych planowanych osiedli na Ostrowie Tumskim
(2) przebudowa skrzyżowania Garbar z Estkowskiego w kontekście powyższych inwestycji
(3) rewitalizacja Starej Rzeźni i wpływ kompleksu na fyrtel
(4) Estkowskiego – Wolnica – Solna – w kontekście dokończenia I ramy komunikacyjnej i zmiany charakteru ulicy
(5) trakt w sąsiedztwie historycznego centrum – połączenie Starego Rynku traktem królewskim przez Chwaliszewo na Ostrów Tumski
(6) Plac Bernardyński
(7) Osada Św. Gotarda