W niedzielę 12 stycznia na terenie naszego fyrtla, tuż przy pomniku Starego Marycha, odbył się protest przeciwko decyzji rządu w sprawie ochrony poszukiwanego międzynarodowym listem gończym Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze premiera Izraela Binjamina Netanyahu. Jedną ze stron organizujących ten protest jest społeczność SJP (Students for Justice in Palestine) in Poznań, która składa się z osób studiujących na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na miejscu było około dwustu osób, co pokazuje żywe zainteresowanie Poznaniaków i Poznanianek tym tematem. W związku z tym radny Sebastian Firlik postanowił przeprowadzić wywiad z członkinią SJP in Poznań, Malwiną, aby trochę przybliżyć tę grupę i jej cele.
Czym jest SJP in Poznań?
SJP in Poznań, czyli Students for Justice in Palestine (z ang. „Studenci dla Sprawiedliwości w Palestynie”), to kolektyw zrzeszający osoby studiujące poznańskich uczelni, diasporę palestyńską w Poznaniu oraz mieszkanki miasta, które chcą działać na rzecz popularyzacji wiedzy o Palestynie w Polsce i wspierać walkę o sprawiedliwość oraz prawa człowieka.
Nasza nazwa pochodzi od amerykańskiego ruchu studenckiego, który narodził się na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley w latach 90. Ruch ten do dziś działa w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Nowej Zelandii oraz Europie. Wybór tej nazwy wynika z naszego utożsamiania się z wartościami ruchu „matki”, takimi jak wolność, solidarność, równość, bezpieczeństwo, sprawiedliwość historyczna oraz budowanie zaangażowania politycznego na rzecz wyzwolenia Palestyny.
Początkowo planowałyśmy, by nasza działalność ograniczała się do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Jednak zainteresowanie ze strony osób studiujących na innych poznańskich uczelniach sprawiło, że zdecydowałyśmy się na bardziej uniwersalne rozwiązanie, otwierając przestrzeń dla każdej osoby chcącej z nami działać.
SJP in Poznań nie ogranicza się jedynie do działań lokalnych. Jesteśmy częścią Ogólnopolskiego Zrzeszenia Komitetów Strajkowych, Okupacyjnych i Protestacyjnych „Akademia dla Palestyny”. Współpracujemy z siostrzanymi grupami z całej Polski, działając na płaszczyźnie edukacyjnej, politycznej i społecznej. Nasza praca obejmuje organizowanie wydarzeń, kontakt z polityczkami i politykami oraz współpracę z organizacjami pozarządowymi.
Kiedy i dlaczego powstało? Ile osób zrzesza?
Za początek Students for Justice in Palestine in Poznań symbolicznie uznajemy dzień 14 maja 2024 roku. Kluczowe jest tu słowo „symbolicznie”, ponieważ wiele z nas działa na rzecz Palestyny już od kilku lat, na długo przed 7 października 2023 roku. Decyzja o utworzeniu kolektywu, który początkowo miał skupiać jedynie studentki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, została zainspirowana falą licznych protestów-obozowisk (z ang. encampments) organizowanych na zagranicznych kampusach uniwersyteckich.
Przeprowadziłyśmy szczegółową analizę współpracy między UAM a izraelskimi instytucjami akademickimi, które są bezpośrednio zaangażowane w trwające ludobójstwo na Palestynkach i Palestyńczykach. W efekcie wystosowałyśmy list otwarty do Jej Magnificencji Rektor Bogumiły Kaniewskiej. W liście wezwałyśmy uniwersytet do: zerwania współpracy z Ariel University Center of Samaria, Uniwersytetem Ben Guriona, Uniwersytetem Hajfy oraz Uniwersytetem Tel Awiwu na czas trwania działań wojennych, publicznego potępienia działań Sił Ofensywnych Izraela.
List został publicznie odczytany 15 maja 2024 roku podczas zorganizowanego przez nas protestu na placu Trzech Krzyży. Data zgromadzenia nie była przypadkowa – tego dnia przypadała 76. rocznica Nakby (z arabskiego „Wielkiej Katastrofy”), podczas której w 1948 roku ponad 800 tys. Palestynek i Palestyńczyków zostało wygnanych ze swoich domów, a kilkanaście tysięcy osób straciło życie.
Od tego czasu SJP in Poznań nieprzerwanie podejmuje działania społeczne, kulturowe i edukacyjne. Trudno jest nam dokładnie oszacować liczbę osób zaangażowanych zarówno w powstanie kolektywu, jak i jego obecną działalność, z uwagi na jego dynamiczny i otwarty charakter. Każda osoba, która kiedykolwiek przyczyniła się do przeprowadzenia jakiegoś działania w ramach SJP in Poznań, jest przez nas uznawana za część naszej wspólnoty.
Czym się zajmujecie?
Jak wspomniałyśmy wcześniej, działalność SJP in Poznań koncentruje się przede wszystkim na szerzeniu wiedzy o Palestynie w Polsce. Naszym głównym celem jest wzajemna edukacja, a także podejmowanie działań wspierających wolną Palestynę i jej diasporę, oraz współpraca z tą zamieszkałą w Poznaniu. Każde nasze działanie wynika z przekonania, że lepsze zrozumienie historii i kultury Palestyny pozwala skuteczniej budować solidarność z jej obywatelami.
Jednym z najważniejszych narzędzi, które wykorzystujemy w naszej działalności, są media społecznościowe. To właśnie tam popularyzujemy historię Palestyny, prezentujemy dzieła palestyńskich autorek i autorów, a także tłumaczymy poezję na język polski, starając się, by jej przesłanie dotarło do szerokiego grona odbiorczyń i odbiorców. Media społecznościowe służą nam również do prostowania błędnych przekonań obecnych w debacie publicznej na temat Palestyńczyków i Izraela. Działania te wzbogacamy tłumaczeniem esejów, analiz, raportów i osobistych relacji Palestynek i Palestyńczyków, które rozpowszechniamy w formie zinów podczas wydarzeń publicznych. Wierzymy, że dzięki dostępnie do takich materiałów coraz więcej osób w Polsce będzie mogło zrozumieć, dlaczego warto być sojusznikiem Palestyny.
Działalność w mediach społecznościowych to jednak tylko jedna z części naszej pracy. Ważnym filarem są również protesty, które organizujemy, by nagłaśniać temat Palestyny w przestrzeni publicznej. Protesty nie tylko służą zwiększaniu świadomości społecznej, ale także okazują wsparcie moralne i emocjonalne palestyńskiej diasporze w Polsce, szczególnie tej zamieszkałej w Poznaniu. Chociaż wpływ takich działań na decyzje polityczne nie zawsze jest bezpośredni, dla nas kluczowe pozostaje budowanie solidarności i poczucia wspólnoty.
Wnioski i informacje zwrotne płynące z organizacji protestów zainspirowały nas do poszerzenia form naszej działalności. Zauważyłyśmy, że wiele osób interesuje się tematyką Palestyny także poza kontekstem protestów, co zachęciło nas do organizowania wydarzeń edukacyjnych i społecznych. Przykładem takich inicjatyw była nasza obecność na Pikniku Równości organizowanym przez Grupę Stonewall oraz Marszu i Pikniku Antykapitalistycznym w czerwcu 2024 roku. Podczas obu wydarzeń nasze stoiska informacyjne cieszyły się dużym zainteresowaniem, co utwierdziło nas w przekonaniu, że Polki i Polacy są gotowi angażować się w działania na rzecz Palestyny w różnorodny sposób.
Na bazie tych doświadczeń zorganizowałyśmy spotkanie otwarte połączone z szyciem flagi Palestyny w przestrzeni społeczno-kulturalnej Wilda Panny. To miejsce stało się dla nas ważną przestrzenią współpracy, w której później odbył się również Filmowy Wieczór Palestyński z projekcją krótkometrażowego filmu „Pomarańcze z Jaffy”. Współpracujemy także z FFIPP Poland – siecią edukacyjną działającą na rzecz praw człowieka w Palestynie i Izraelu. Wspólnie zorganizowałyśmy pokaz filmu „Israelism”, połączony z wykładem Bahy Hilo, palestyńskiego edukatora i działacza z Betlejem.
Nie ograniczamy się jedynie do współpracy z organizacjami. Pielęgnujemy także relacje z diasporą palestyńską, czego owocem było m.in. spotkanie kulinarne, podczas którego miałyśmy okazję spróbować autentycznych smaków palestyńskiej kuchni i prowadzić wielogodzinne rozmowy o kulturze tego regionu. Tego rodzaju wydarzenia pozwalają nam lepiej zrozumieć codzienne doświadczenia Palestyńczyków i Palestynek, a także wzmacniają więzi międzykulturowe.
Nasza działalność wykracza również poza granice Poznania. Jesteśmy częścią ogólnopolskiej inicjatywy Akademia dla Palestyny, która zrzesza grupy działające na rzecz Palestyny z dziewięciu miast w Polsce. W ramach tej sieci uczestniczymy w zjazdach i delegacjach, współpracujemy przy działaniach ogólnokrajowych, publikujemy materiały edukacyjne, a także bierzemy udział w spotkaniach z przedstawicielami Sejmu RP i ministerstw.
Dlaczego 12.01.2025r. został zorganizowany protest?
Protest pod pomnikiem Starego Marycha był wyrazem solidarności z Palestyną oraz sprzeciwu wobec hipokryzji polskich władz, które wybiórczo traktują prawo międzynarodowe.
Na początku 2023 roku Polska z zadowoleniem przyjęła nakaz aresztowania Władimira Putina i Marii Lwowej-Biełowej wydany przez Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK). Nakaz dotyczył podejrzeń o zbrodnie wojenne, w tym bezprawną deportację i przesiedlenie dzieci z Ukrainy do Federacji Rosyjskiej. Jednak ta sama Polska, która z dumą popiera działania MTK wobec Rosji, ignoruje jego decyzje, gdy dotyczą premiera Izraela, Benjamina Netanjahu. Pomimo oskarżeń o zbrodnie wojenne w Strefie Gazy, polski rząd gwarantuje Netanjahu bezpieczeństwo podczas obchodów 80. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau.
To działanie nie tylko narusza zasady prawa międzynarodowego, ale także godzi w symbolikę Auschwitz – miejsca, które upamiętnia ofiary niewyobrażalnego cierpienia i niesprawiedliwości. Zaproszenie na tę uroczystość osoby oskarżanej o zbrodnie wojenne jest jawnym brakiem szacunku dla historii tego miejsca oraz dla wartości, które ma ono reprezentować.
Hipokryzja polskiego rządu staje się jeszcze bardziej widoczna w kontekście jego wcześniejszych działań. We wrześniu 2024 roku Ministerstwo Spraw Zagranicznych potępiło Mongolię za przyjęcie wizyty Władimira Putina, twierdząc, że ignorowanie nakazów MTK „podważa międzynarodowy wymiar sprawiedliwości karnej.” Teraz jednak Polska sama stosuje podwójne standardy, wybiórczo traktując zobowiązania wobec Trybunału. Takie działania niszczą wiarygodność naszego kraju na arenie międzynarodowej i podkopują zaufanie obywateli do instytucji państwowych.
Co więcej, w ostatnich dniach Naczelna Rada Adwokacka, najwyższy organ polskiego samorządu adwokackiego, podjęła uchwałę, która wprost krytykuje polskie władze za nierespektowanie nakazów Międzynarodowego Trybunału Karnego. Zgodnie z obowiązującym prawem międzynarodowym, realizacja nakazów aresztowania wydanych przez MTK jest obowiązkiem sądów, a nie Prezydenta RP, Rady Ministrów czy innych organów władzy wykonawczej.
Protest 12 stycznia 2025 roku był więc koniecznym przypomnieniem, że prawo międzynarodowe nie może być traktowane wybiórczo, a jego przestrzeganie jest podstawą sprawiedliwości i pokoju.
Jak przebiegało wydarzenie?
Protest, współorganizowany przez SJP in Poznań, Razem Poznań, Młodzi Razem Poznań, Akcję Socjalistyczną oraz Kolektyw Pyra, przebiegł zgodnie z planem i w spokojnej atmosferze. Przy pomniku Starego Marycha zgromadziło się około 100 osób, co uważamy za znaczącą frekwencję, zwłaszcza biorąc pod uwagę krótki czas na mobilizację.
Podczas protestu wygłoszono przemówienia skierowane do obecnego rządu, wyrażające sprzeciw wobec decyzji o niearesztowaniu Benjamina Netanjahu w przypadku jego przyjazdu do Polski. Mówcy podkreślali także wsparcie dla Palestyny i jej obywateli.
Między przemówieniami wydarzeniu towarzyszyła muzyka Samby Hałastry / RoR Poznań, która nadawała rytmu całemu zgromadzeniu. Uczestników wsparła również inicjatywa Jedzenie Zamiast Bomb Poznań, znana z niedzielnych (godz. 16:00) wydawek ciepłych posiłków i artykułów higienicznych przy Starym Marychu. Dzięki ich obecności uczestnicy mogli skorzystać z ciepłej herbaty.
Jakie są dalsze kroki i wydarzenia planowane przez SJP in Poznań?
W obliczu działań polskiego rządu naszym priorytetem pozostaje wywieranie presji społecznej poprzez organizację kolejnych akcji protestacyjnych. Stanowią one kluczowy element naszej działalności, pozwalając na publiczne wyrażanie sprzeciwu i budowanie solidarności z Palestyną.
Równocześnie kontynuujemy współpracę z diasporą palestyńską, dążąc do zwiększania świadomości na temat historii, kultury i codziennego życia Palestyńczyków. W związku z tym wspólnie przygotowujemy duże wydarzenie, które pozwoli przybliżyć te tematy szerszej publiczności. Choć na razie nie chcemy zdradzać wszystkich szczegółów, zapraszamy do śledzenia naszych mediów społecznościowych, gdzie wkrótce pojawią się dalsze informacje.
Rozmowę przeprowadził radny Sebastian Firlik.
Blog nie jest oficjalnym stanowiskiem Rady Osiedla Stare Miasto, wskazuje na społeczną działalność poszczególnych radnych
